CFD a akcje. Co lepsze? Kontrakty na różnice czy prawdziwe akcje spółek?
W świecie finansów jest mnóstwo instrumentów służących do pomnażania pieniędzy. Są to między innymi akcje firm oraz cieszące się dużą popularnością kontrakty na różnice cenowe (tzw. CFD na akcje). Różnią się one kilkoma aspektami. Czy jeden instrument jest lepszy od drugiego? Jak działa CFD a jak akcje? W co opłaca się inwestować?
- Akcje potwierdzają posiadanie pewnej części firmy. Gwarantują akcjonariuszom kilka przywilejów: prawo pierwokupu akcji z nowej emisji, prawo do dywidendy czy udział w walnym zgromadzeniu
- Kontrakt CFD na akcje jest tylko ekspozycją na dane aktywo. Wymaga wniesienia depozytu i pozwala na korzystanie z mechanizmu dźwigni. Zapewnia wiele możliwości inwestycyjnych.
- Handel CFD jest obarczony większym ryzykiem niż posiadanie akcji. Jednocześnie daje możliwość osiągania większych zysków (lub straty) w krótszym czasie.
Czym są kontrakty CFD na akcje
CFD to skrót od Contract For Difference czyli kontrakt na różnicę. W Polsce w nazwie dopowiadamy, iż jest to kontrakt na różnicę cenową lub kursową co na jedno wychodzi. Instrument ten jest swego rodzaju umową inwestora z brokerem, w której strony uzgadniają wypłatę różnicy pomiędzy ceną otwarcia a zamknięcia danego waloru. To rozliczenie różnicy jest zyskiem bądź stratą inwestora w zależności czy dobrze przewidział przyszły kurs danego aktywa.
W przypadku kontraktów CFD nie potrzeba nabywania akcji – sam mechanizm opiera się tylko na rozliczaniu różnicy. W CFD możliwe jest zajęcie pozycji długiej (handel na wzrosty) a także pozycji krótkiej (czyli gra na spadki). Kontrakty CFD posiadają wiele cech, które odróżniają je od innych instrumentów:
- zysk lub strata na kontrakcie zależy od zmiany kursu instrumentu, na którym opiera się CFD
- mechanizm dźwigni, który jest obecny w kontraktach różnicowych pozwala na zawieranie transakcji wielokrotnie większych niż posiadany kapitał – możliwe jest korzystanie z dźwigni 2-, 5-, 10- czy nawet 100-krotnie większej niż w normalnej sytuacji,
- aby można było korzystać z CFD inwestor musi zamrozić część pieniędzy w postaci depozytu zabezpieczającego,
- CFD pozwala na ekspozycję na instrumenty, które mają bardzo różnorodny charakter – należą do nich nie tylko akcje, ale także indeksy, waluty, surowce czy kryptowaluty,
Kontrakty na różnicę nie występują w obrocie giełdowym, a jedynie w ofercie platform brokerskich. Te instytucje tworzą dla swoich klientów wewnętrzny rynek, na którym są zawierane wszystkie transakcje.
Oto przykład okna kontraktu CFD na akcje Tesla na platformie xStation, do której dostęp oferuje polski dom maklerski XTB:
Zwróć uwagę, iż w powyższym przypadku dźwignia wynosi 1:5. Aby handlować kontraktem o wartości ponad 7,1 tys. USD wystarczy posiadać tylko 6,2 tys. PLN czyli 20% wartości kontraktu.
Czym są akcje
Kupowanie akcji notowanych na parkiecie giełdowym to tak naprawdę nabywanie udziałów w prawdziwych przedsiębiorstwach. Akcjonariusz wraz z akcjami otrzymuje szereg przywilejów. Akcje są przedmiotem obrotu na giełdzie na przykład na GPW w Warszawie, LSE w Londynie czy NYSE w Nowym Jorku. Warto wiedzieć, że:
- akcje są notowane na rynku publicznym – może je kupić każdy inwestor, który zapłaci aktualną cenę akcji
- dzięki posiadaniu udziałów można przejąć większość lub nawet całość firmy, która posiada fizyczną siedzibę, pracowników, produkty lub usługi,
- niektóre spółki dzielą się z akcjonariuszami zyskiem, jaki został wypracowany w ramach poprzedniego okresu obrotowego (tzw. dywidenda)
- posiadanie akcji daje możliwość pierwszeństwa w nabywaniu nowych emisji akcji, jakie są wypuszczane przez spółkę,
- mając akcje konkretnej spółki można uczestniczyć w walnym zgromadzeniu a w przypadku większych pakietów akcji realnie wpływać na decyzje zarządu spółki.
W przypadku likwidacji spółki jej akcjonariusz ma także możliwość otrzymania tzw. kwoty likwidacyjnej, czyli nadwyżki w majątku spółki, jaka zostanie po uregulowaniu zobowiązań. Te same akcje mogą być sprzedawane i kupowane wielokrotnie na rynku giełdowym – co daje duże możliwości w przypadku stosowania strategii spekulacyjnej.
Oto przykład okna zlecenia kupna prawdziwych akcji Tesla na platformie xStation, do której dostęp oferuje polski dom maklerski XTB:
Tutaj nie ma żadnych niejasności. Aby kupić akcje o podobnej wartości jak w poprzednim przykładzie – 7,1 tys. USD – trzeba posiadać taką kwotę (na dzień pisania artykułu ok. 31,4 tys. PLN).
Różnice pomiędzy kupnem akcji a instrumentami CFD na akcje
Kluczowe rozbieżności między akcjami a kontraktami na akcje sprowadzają się właściwie do dwóch aspektów: mechanizmu dźwigni oraz kwestii własności. W tym pierwszym obszarze to jedynie CFD korzysta z lewarowania, natomiast siłą akcji jest prawo własności, jakie daje właścicielowi. Pozostałe różnice można odnaleźć w poniższej tabeli:
| AKCJE CFD | AKCJE | |
|---|---|---|
| Prawo własności | Nie | Tak |
| Prawo do głosowania | Nie | Tak |
| Dywidenda | Nie (stosowana jest kompensata) | Tak |
| Dźwignia | Tak | Nie |
| Gra na spadki | Tak | Nie |
| Ryzyko | Wysokie | Przeciętne |
| Koszty handlu | Spread i ewentualne koszty utrzymania pozycji | Prowizja od transakcji |
Akcje mogą być wykorzystywane zarówno do handlu jednosesyjnego, jak i trzymane w bardzo długim terminie. CFD to przede wszystkim instrument o charakterze krótkoterminowym.
Czy CFD na akcje są ryzykowniejsze od handlu realnymi akcjami?
Kontrakty CFD, w opinii większości traderów, są postrzegane jako instrumenty o większym ryzyku niż handel rzeczywistymi akcjami. Wynika to z lewarowania, czyli zawierania pozycji z wykorzystaniem cudzego kapitału. W pewnych okolicznościach ten mechanizm może wyzerować cały kapitał, jaki został włączony do depozytu, a nawet przekroczyć jego wartość. W przypadku akcji istnieją inne ryzyka, natomiast całkowita strata dla tego instrumentu jest ograniczona jedynie do wysokości kapitału, za który zostały kupione akcje.
Aby ograniczyć ryzyko w handlu CFD warto zdecydować się na współpracę z brokerem, który oferuje ochronę przed ujemnym saldem (negative balance protection). Takie rozwiązanie gwarantuje, że na koncie brokerskim nie powstanie debet i inwestor nie będzie zmuszony uzupełniać depozytu. Jest to niezwykle istotne, gdyż nie sposób przewidzieć wszystkich sytuacji na rynku.
Czy CFD na akcje są dużo bardziej zyskowne od handlu akcjami?
Ze względu na stosowanie dźwigni finansowej, kontrakty CFD teoretycznie mogą przynieść większe korzyści finansowe. Jeżeli inwestor CFD właściwie ocenił zmianę kierunku ceny i otworzył odpowiednią pozycję, w relatywnie krótkim czasie może donieść kilku-, kilkunastokrotnie większy zysk od akcji. Wszystko zależy od zastosowanej strategii i użytej dźwigni. Dla indywidualnych akcji maksymalna dostępna dźwignia wynosi 1:5. Wynika to z obostrzeń wprowadzonych przez ESMA (European Securities & Markets Authority). Większą wartość dźwigni jesteś w stanie uzyskać dla koszyka akcji handlując jednym z indeksów giełdowych. Dopuszczalne limity dźwigni dla różnych klas aktywów wyglądają następująco:
- 1:30 dla głównych par walutowych (np. EUR/USD, GBP/CHF, USD/JPY itd.)
- 1:20 dla pozostałych par walutowych (np. USD/PLN), złota oraz głównych indeksów giełdowych (S&P500)
- 1:10 dla towarów innych niż złoto oraz pozostałych indeksów giełdowych (WIG20)
- 1:5 dla indywidualnych akcji
- 1:2 dla bitcoina i pozostałych kryptowalut
Jak zacząć? Czy CFD wymaga mniejszego kapitału?
Aby osiągnąć takie same rezultaty jak w przypadku CFD, inwestor musiałby zakupić dużo większą ilość akcji. Jednocześnie wymaga to zabezpieczenia w postaci depozytu. Jest to kwota, jaką broker blokuje na rachunku inwestora w poczet ewentualnych strat. Większe możliwości inwestycyjne i zyski są rekompensowane wyższym poziomem ryzyka.
Aby zacząć handel akcjami lub kontraktami CFD musisz założyć konto inwestycyjne w jednym z licznych polskich domów maklerskich (np. XTB, TMS Brokers, Bossa) lub u zagranicznego brokera (np. DIF Broker, Plus500). Po zasileniu swojego konta w wyszukiwarce brokera wpisujesz symbol danej akcji. Skrót STC kieruje cię do okna, w którym złożysz zlecenie kupna prawdziwych akcji, a skrót STC CFD pozwoli ci na zawarcie kontraktu na różnicę cenową na akcje danej spółki.
Przykład wyników wyszukiwania akcji Tesla na platformie xStation, do której dostęp oferuje polski dom maklerski XTB:
CFD vs handel akcjami – podsumowanie
Akcje są aktywem, który ma odzwierciedlenie w rzeczywistym przedsiębiorstwie. Tymczasem kontrakty CFD są jedynie instrumentem spekulacyjnym. Ten pierwszy instrument daje posiadaczowi przywileje, natomiast kontrakt różnicowy działa w oparciu o inne aktywa. Większe ryzyko występuje w przypadku CFD, który jednocześnie pozwala na osiągnięcie większych zysków, ale i strat.
