Czym są papiery wartościowe? Poradnik dla inwestora

Inwestowanie staje się coraz popularniejsze, a co za tym idzie częstotliwość wyszukiwania słów „papiery wartościowe” w wyszukiwarce internetowej również rośnie w ogromnym tempie. Dlatego oto przychodzę z tym pomocnym artykułem, z którego dowiesz się czym są papiery wartościowe, jak je dzielimy oraz tylko częściowo (aby nie było za łatwo) jak z nich korzystać.

papiery wartościowe - wiele możliwości

Czym są papiery wartościowe?

Według definicji papierem wartościowym można nazwać dokument, który potwierdza nasze prawa majątkowe i gwarantuje ich posiadanie. Może on przyjąć formę papierową lub zapisu elektronicznego w systemie na rachunku. Papiery wartościowe to jeden z popularniejszych sposobów inwestowania, do tej grupy należą akcje, obligacje, jednostki funduszy. W zależności od rodzaju instrumentu, będziemy mieć do czynienia z różnym stopniem ryzyka oraz możliwościami osiągania zysków. Jak każda inwestycja, papiery wartościowe mogą również generować straty dla ich posiadaczy.

Rodzaje papierów wartościowych

Papiery wartościowe dzielą się na rodzaje według kilku różnych kategorii. Podziałów jest oczywiście więcej niż tylko te podane poniżej, jednak są mniej znane i rzadziej używane.

Według uprzywilejowania

Papiery wartościowe dzielą się według uprzywilejowania, czyli te dotyczące wyłącznie praw majątkowych (nieuprzywilejowane) oraz te, które dadzą ci dodatkowe korzyści (uprzywilejowane), takie jak, np. zwiększona liczba głosów na zgromadzeniach akcjonariuszy.

Według wskazania osoby uprawnionej

Kolejnym podziałem jest ten według osoby uprawnionej i tutaj nie do końca obowiązuje zasada „komu oddam papier to będzie już jego”, ponieważ dzielą się w ten sposób:

  • Na zlecenie, czyli możesz je oddać, tylko wtedy, kiedy podpiszesz odpowiednie oświadczenie woli.
  • Imienne, czyli przekazane poprzez umowę zawartą pomiędzy dwoma osobami
  • Na okaziciela, czyli klasyczne przekazanie dokumentu z rąk do rąk lub przesłanie między komputerami.

Według rodzaju prawa

Najbardziej znane są te wierzycielskie, czyli wszystkie obligacje, weksle, czeki, bankowe papiery wartościowe i inne tym podobne. Kolejne są papiery udziałowe, lub jak kto woli korporacyjne (chociaż według mnie pierwsza nazwa brzmi lepiej) i są to akcje oraz certyfikaty inwestycyjne. Ostatnim i najmniej znanym rodzajem są papiery towarowe, czyli konosamenty oraz dowody składowe.

Według ważności papieru

Tutaj nic nie trzeba tłumaczyć. Wszystko ma swój termin ważności jak sos pomidorowy.

  •  Krótkoterminowe;
  •  Średnioterminowe;
  •  Długoterminowe;

Papiery wartościowe w inwestowaniu

Obligacje

Obligacją nazywa się emitowany w serii papier wartościowy, w którym jedna strona stwierdza, że jest dłużnikiem drugiej. Benefitem są zwykle tylko odsetki od któregoś z zaciągniętych długów. Posiadacz papieru nie zyskuje żadnych specjalnych praw względem swojego dłużnika. Warto pamiętać o tym, że jest mnóstwo rodzajów obligacji odnoszących się do różnych sytuacji mi.in. obligacje skarbowe, obligacje spółdzielcze, obligacje korporacyjne.

Akcje

Łączą prawa zarówno majątkowe jak i niemajątkowe (i oczywiście są papierem wartościowym). Wszystkie prawa wynikają z uczestnictwa akcjonariusza w spółce akcyjnej. Prawa przysługujące z akcji to prawo majątkowe, czyli prawo do udziału w podziale majątku, poboru akcji nowej emisji oraz do dywidendy. Istnieją również prawa organizacyjne (lub jak kto woli – korporacyjne), do których zaliczają się prawo do głosu (czynne i bierne, czyli w sumie każde), uczestnictwa w zgromadzeniu walnym, zaskarżania uchwał z tego zgromadzenia (niektórzy chodzą tam tylko po to), żądania udzielenia informacji oraz prawo do wystąpienia z powództwem o naprawienie szkody, która została wyrządzona spółce.

ETF

Czyli Exchange Traded Fund, bo po angielsku wszystko brzmi lepiej. ETF to fundusz inwestycyjny, którego jednostki notowane są na giełdzie papierów wartościowych i możesz je kupić podobnie jak akcje. Do jego głównych zadań należy odzwierciedlanie zachowania się danego indeksu giełdowego czy danej grupy zasobów. Aktualnie na świecie jest około siedem tysięcy ETF, co jak na fundusze inwestycyjne jest ogromną liczbą.

Podsumowując, wiesz już (teoretycznie) czym są papiery wartościowe, jakie są ich rodzaje i jak zachowują się w inwestycjach. Podrodzajów papierów wartościowych, akcji, czy też obligacji jest naprawdę bardzo dużo i warto się nimi choć trochę zainteresować, w szczególności, jeżeli chcesz rozpocząć przygodę z inwestowaniem.

Podziel się swoją opinią

Dodaj komentarz:

Poradnik Inwestora
Logo