Jak działa lokata? Co powinien wiedzieć początkujący inwestor

Najbardziej znany, najczęściej stosowany i najbezpieczniejszy sposób pomnażania pieniędzy to inwestowanie na lokacie bankowej lub koncie oszczędnościowym. Jak działa lokata? Czym różnią się poszczególne lokaty, ile można zarobić i czy w ogóle warto korzystać z tej formy deponowania wolnych środków finansowych? Wszystkie odpowiedzi znajdziesz poniżej:)

Co to jest lokata bankowa / lokata oszczędnościowa? Podstawowe informacje

Lokata to instrument finansowy oferowany przez wszystkie banki, służący dostarczeniu bankom kapitału na rozwój czy pożyczki, a osobie, która lokuje środki na lokacie dający zarobić na powierzonych środkach, można więc powiedzieć, że decydując się na lokatę pożyczasz pieniądze bankowi.

Oczywiście pieniądze, które umieścimy na lokacie nie leżą bezczynnie w skarbcu i nie czekają, aż skończy się termin umowy i wrócą do ciebie. Są one w tym czasie bardzo mocno eksploatowane. Środki te w tym czasie bank będzie pożyczał tym, którzy chcą zaciągnąć kredyt, a im te pieniądze pożyczy już oprocentowując je na wyższy procent w skali roku.

Lokata bankowa nazywana jest również lokatą oszczędnościową lub depozytem terminowym.

Zalety i wady lokaty bankowej

Lokaty mają swoje plusy, są to instrumenty bardzo bezpieczne, banki gwarantują nam zwrot środków powiększonych o umówiony procent. Ten najwyższy możliwy poziom bezpieczeństwa wynika z faktu, że Bankowy Fundusz Gwarancyjny obejmuje również lokaty bankowe. Oznacza to, iż w przypadku bankructwa banku i jego upadłości, państwowa instytucja wypłaci nam wartość wkładu lokaty do równowartości 100 tys. euro. BFG jest obowiązkowy dla wszystkich banków – pieniądze na lokacie, do wyżej wymienionej kwoty są więc w 100% bezpieczne.

Wadą lokat jest ich obecne niskie oprocentowanie. Można powiedzieć, iż czasy bezpiecznych zysków przewyższających tempo wzrostu cen skończyły się w maju 2020 kiedy to Rada Polityki Pieniężnej obniżyła stopy procentowe. Na razie nie zanosi się na poprawę sytuacji, większość banków oferuje żenująco niskie oprocentowanie, którego nie ma sensu rozważać. Na rynku jest dosłownie kilka promocyjnych lokat o oprocentowaniu ok. 2% ale tylko na małe kwoty i przy spełnieniu określonych warunków. Więcej o tym za chwilę.

Różnice pomiędzy lokatą bankową a rachunkiem oszczędnościowym

W opinii wielu osób mankamentem lokaty jest zamrożenie kapitału. Lokaty działają z reguły w ten sposób, iż odsetki przekazywane są właścicielowi depozytu dopiero po zakończeniu lokaty (choć na rynku są wyjątki od tej zasady). Nie masz więc swobodnego dostępu do swoich pieniędzy, tzn. możesz lokatę rozwiązać wcześniej ale jeśli będzie to przed terminem to najczęściej stracisz całość odsetek. To co dla jednych jest wadą, dla innych może być zaletą – i tak jest w tym przypadku – blokada kapitału uniemożliwia jego podbieranie na chwilowe zachcianki.

Dostęp do pieniędzy to główna różnica pomiędzy lokatą a rachunkiem oszczędnościowym. W przypadku kont oszczędnościowych możesz wpłacać i wypłacać dowolne kwoty ile razy chcesz, w przypadku lokaty wpłacasz środki tylko raz a ich wypłata oznacza zakończenie lokaty. Przy okazji, w tym miejscu, warto nadmienić, że konta oszczędnościowe mają też swoje obostrzenia np. jedna wypłata w miesiącu jest darmowa, a za kolejne trzeba już płacić.

Zasady wyboru najlepszej lokaty. Rady dla początkujących.

Wybierając lokatę trzeba mieć na uwadze kilka czynników. Przede wszystkim powinieneś zwrócić uwagę na oprocentowanie lokaty, czyli to ile więcej pieniędzy otrzymasz, kiedy lokata się zakończy. Powinieneś też porównać na czas trwania lokaty i to czy jej oprocentowanie podawane jest w skali rocznej czy w innym okresie czasu. Czasami banki i inne instytucje oferujące depozyty terminowe proponują dodatkowe promocje dla osób zakładających lokaty, może się okazać, że przy okazji zakładając konto osobiste w danym banku możesz zarobić więcej z promocji bankowych niż z odsetek z lokaty. Na koniec warto wybrać sprawdzonego partnera i lokować swoje oszczędności w wiarygodnych bankach, a nie na pierwszej lepszej internetowej lokacie niewiadomego pochodzenia.

Najczęściej występujące lokaty to 3-miesięczne i 6 miesięczne, choć zdarzają się lokaty liczone w dniach (jedno lub kilkudniowe), w miesiącach lub latach.

O tym trzeba pamiętać

Ważnym elementem każdej lokaty jest jej oprocentowanie (podawane zawsze w skali roku). Trzeba o tym koniecznie pamiętać przy kalkulacji zysków, dla przykładu jeśli wpłacimy 1000 zł na lokatę 6-miesieczną z oprocentowaniem 3% to otrzymamy odsetki w wysokości 1,5% z 1000 zł (a nie 3%). Dodatkowo, od zarobionych odsetek zapłacimy podatek od zysków kapitałowych, tzw. „podatek Belki” w wysokości 19%. Banki automatycznie naliczą i odprowadzą ten podatek za ciebie.

Jeśli masz do wyboru dwie lokaty z takim samym oprocentowaniem to może się okazać, że tą lepszą ofertą jest ta z większą liczbą okresów kapitalizacji odsetek. Moment dopisania odsetek jest bardzo istotny, odsetki mogą być dopisywane codziennie, miesięcznie, kwartalnie lub dopiero po na zakończenie lokaty. Generalnie, im częstsza kapitalizacja, tym lepiej.

Co wpływa na oprocentowanie lokat?

Na oprocentowanie lokat wpływa przede wszystkim wysokość stóp procentowych, szczególnie stopa referencyjna, która jest odgórnie ustalana przez Bank Centralny. Na stopy procentowe wpływa inflacja, PKB czy zagraniczne inwestycje.

Obecnie mamy taką sytuację, iż referencyjna stopa procentowa NBP wynosi w Polsce tylko 0,1 proc. Banki mają rekordową płynność, nie muszą więc walczyć o depozyty i podnosić stawek lokat. Aktualny trend jest taki, że Polacy masowo rezygnują z lokat – od początku pandemii z lokat wycofanych zostało kilkadziesiąt miliardów złotych.

To zakładać tę lokatę czy nie?

Lokaty cieszyły się ogromną popularnością w ciągu kilku ostatnich lat. Obok kont oszczędnościowych były najchętniej wybieranymi inwestycjami przez Polaków. Są teraz w odwrocie, ale nie oznacza to, że w ogóle nie warto z nich korzystać.

Lokaty bankowe to bardzo dobry pierwszy krok na finansowej drodze i na pewno lepiej trzymać oszczędności na lokacie, niż w szufladzie. Na początek oszczędź tysiąc złotych, ulokuj na lokacie promocyjnej i ciesz się pierwszym efektem swoich działań.

Nie pomnożysz tych oszczędności znacznie, ale to lepsze niż nic. Musisz mieć świadomość, że aby zarobić konkretne sumy, trzeba teraz akceptować większe ryzyko – rozumieją to nawet początkujący inwestorzy stąd w tym samym czasie odnotowaliśmy w Polsce rekordową ilość nowych rachunków maklerskich i nowych kont na giełdach kryptowalut – akcje, złoto, bitcoin a także inne aktywa spekulacyjne zyskały ostatnio znacznie na popularności.

Najbardziej korzystne lokaty na rynku

Najczęściej najlepsze, najwyżej oprocentowane lokaty dostępne są tylko dla nowych klientów – banki w ten sposób próbują pozyskać nowych odbiorców i związać ich ze sobą na dłużej oferując przy okazji inne usługi. Wymaganym warunkiem skorzystania z ofert promocyjnych jest też często akceptacja zgód marketingowych, która pozwoli bankowi na swobodną prezentację swoich produktów.

Aktualnie najbardziej atrakcyjne lokaty bankowe to:

Bank	Opis	Oprocentowanie	Wybierz
	Lokata Powitalna na Dobry Początek Kwota od 1.000 zł. Lokata 8% w skali roku - okres trwania 180 dni. Niezbędne założenie konta osobistego.	8%	Załóż konto
2	Lokata Witaj Kwota inwestycji: 1.000 - 25.000 zł. Możliwe różne formy lokaty: 6-mies. (7,1%) oraz 3-mies. (5,25%). Niezbędne założenie konta osobistego. Tylko dla nowych klientów.	7.1%	Załóż konto
3	Lokata Mobilna na Start Kwota inwestycji: 1.000 - 50.000 zł. Oprocentowanie 7% obejmuje okres 2-mies. Bez konta osobistego.	7%	Załóż konto
4	Lokata Facto Kwota od 5.000 zł. Lokata 5,25% w skali roku - okres trwania 3 miesiące. Bez konta osobistego.	5.25%	Załóż konto
5	Lokata na Start Kwota inwestycji: 1.000 - 50.000 zł. Oprocentowanie 5,1% obejmuje okres 3-mies. Bez konta osobistego.	5.1%	Załóż konto
6	Lokata Mobilna Kwota inwestycji: 1.000 - 100.000 zł. Czas trwania: 4 mies. Niezbędne założenie konta osobistego oraz aplikacji mobilnej Santander (lokatę zakłada się z poziomu aplikacji).	5%	Załóż konto
7	Lokata Horyzont Zysku Min. kwota 1.000 zł, brak maksymalnego progu. Oprocentowanie 5% dla wersji na 6-mies oraz 4,35% 12-mies. Jest to depozyt na nowe środki pieniężne.	5%	Załóż konto

Na rynku coraz częściej pojawiają się lokaty mobilne, czyli takie, które możesz założyć tylko z poziomu aplikacji mobilnej. Są banki, które niezmiennie od lat są liderami w ofercie lokat dzięki czemu ich produkty stały się rozpoznawalne wśród inwestorów, wspomnieć chociażby możemy takie nazwy lokat jak Lokata Happy w Idea Bank czy Lokata Witaj w Nest Bank.

Jak działają lokaty bankowe – podsumowanie

Reasumując, lokaty bankowe działają w następujący sposób:

• Deponujesz daną kwotę w banku na ściśle określony czas na ustalone oprocentowanie
• W większości przypadków wszystkie formalności jesteś w stanie załatwić online
• Najczęściej, przed założeniem lokaty zakładasz w banku konto osobiste
• Bank zwraca ci na twoje konto twój kapitał wraz z zarobionymi odsetkami po upływie umówionego czasu
• Od zarobionych odsetek potrącony pozostanie podatek Belki w wysokości 19% – o tyle zmniejszy się twój zarobek

Pamiętaj, każdą ofertę lokaty musisz wcześniej dokładnie prześwietlić, zdarzają się niewielkie odstępstwa w zasadach, na przykład na rynku funkcjonują lokaty przy których nie musisz zakładać konta osobistego, a także takie przy których jeśli zapewnisz wynagrodzenie na konto to lokata będzie przez dłuższy czas wyżej oprocentowana. Trafiają się nawet takie, w których bank „nie ukarze” cię za wcześniejsze zerwanie lokaty i wypłaci ci należne odsetki za dany okres współpracy.